web analytics

Η ιστορία του “The River” του Bruce Springsteen

Eπό την πρώτη κιόλας στιγμή που το άκουσε, η Ginny (απ’ το Virginia) κατάλαβε ότι το τραγούδι δεν μιλούσε για κάποια Mary, αλλά για την ίδια και για τον άντρα της. Η αδελφή του Bruce Springsteen είχε μείνει έγκυος από το αγόρι της, όσο ακόμη πήγαινε στο σχολείο. Εκείνη 17, εκείνος 19, παντρεύτηκαν χωρίς πολλά χαμόγελα, χωρίς να την παραλάβει στο τέλος του διαδρόμου της εκκλησίας, περίπου όπως τα λένε κι οι στίχοι του “The River”.

Τα πράγματα για το νεαρό ζευγάρι δεν εξελίχθηκαν εύκολα. Κανείς δεν περίμενε ότι θα εξελίσσονταν εύκολα, ούτως ή άλλως. Η φυσαρμόνικα που γεμίζει σαν κατάρα τα πρώτα δευτερόλεπτα του κομματιού στο κάνει σαφές από την αρχή: Εδώ δεν θ’ ακούσεις ευχάριστα πράγματα. Κι όμως, πάνω από τρεις δεκαετίες μετά, ο Mickey και η Ginny είναι ακόμη μαζί. Ιδωμένο από το 2014, το “The River” του 1980 (τότε κυκλοφόρησε, γράφτηκε ένα χρόνο πριν όμως), μεταμορφώνεται τελικά σε μια αισιόδοξη, σχεδόν νοσταλγική ματιά. Αυτή είναι η μαγεία με το έργο διαχρονικών καλλιτεχνών, όπως ο Bruce Springsteen.

Το 1979, όταν το «Αφεντικό» έγραψε το κομμάτι, το προόριζε για το “The Ties That Bind”, ένα άλμπουμ που δεν κυκλοφόρησε τελικά ποτέ. Το “The River” και τα έξι ακόμη τραγούδια που είχε ολοκληρώσει ο Bruce Springsteen το ’79, ενσωματώθηκαν στο “The River” του 1980, ένα διπλό άλμπουμ με 20 συνολικά τραγούδια. Αλλά το ομώνυμο ήταν ήδη γνωστό στο κοινό του. Το έπαιξε για πρώτη φορά στις 21 Σεπτεμβρίου του 1979 στο Madison Square Garden. Ήταν στο πλαίσιο μιας εμφάνισής του για τον φιλανθρωπικό έρανο “No Nukes” –όπου διάφοροι ευαισθητοποιημένοι καλλιτέχνες της εποχής προσπαθούσαν να ενεργοποιήσουν την κοινή γνώμη ενάντια στην πυρηνική ενέργεια. Ανάμεσα στο κοινό καθόταν και η Ginny…

Διαβάζω στην υπέροχη βιογραφία «Μπρους» του Peter Ames Carlin που εδώ και λίγες ημέρες κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ροδακιό (σειρά Λατέρνατιβ): «Για την Τζίνι, που δε γνώριζε ότι ο αδερφός της είχε γράψει ένα τραγούδι για κείνη, η ακρόαση της ζωντανής πρώτης του παρουσίασης στo Madison Square Garden ήταν, το λιγότερο, εξοντωτική. “Ήταν υπέροχο που το έγραψε κι όλα αυτά, αλλά κάθε λέξη του ήταν αλήθεια”, λέει. “Και να με εγώ εντελώς εκτεθειμένη (στο κοινό). Στην αρχή δε μου άρεσε – τώρα είναι το αγαπημένο μου τραγούδι”».

Τι λέει όμως το τραγούδι, που το καθιστά τόσο βαρύ; Περιγράφει τη σχέση από την αρχή και το πώς αλλάζει δραματικά, λόγω της εγκυμοσύνης. Στη μέση του, μάλιστα, μιλά για την εποχή που ο Mickey έχει απολυθεί από τη δουλειά που έπιασε βιαστικά, όταν αναγκάστηκε να παντρευτεί την Ginny, και περιγράφει το άγχος του για το πώς θα ζήσει την οικογένεια που αναγκάστηκε να αποκτήσει. Τα όνειρά του Mickey σβήστηκαν από τη μια στιγμή στην άλλη –ή έπρεπε να αναβληθούν για καιρό. Τουλάχιστον αυτό λέει μια δεύτερη ανάγνωση του “The River”, που ανακαλύπτει μια αισιοδοξία στο στοιχειωμένο του ρυθμό. Ο ποταμός που συνεχίζει να ρέει είναι τα όνειρα που δεν πεθαίνουν ποτέ…

Ξαναγυρίζω στις σελίδες του «Μπρους»: «Ο Μπρους ήταν λίγο πιο προσεκτικός με την ηχογράφηση του “The River”, της λιτής ακουστικής μπαλάντας που αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού ζευγαριού αναγκασμένου –από μια τυχαία εφηβική εγκυμοσύνη- να βιώσει την ίδια σκλαβιά της εργατικής τάξης που είχε καταστρέψει τις ζωές των γονιών τους και των παππούδων τους. Άλλη μια θυσία στους δίδυμους βωμούς της οργανωμένης θρησκείας και του αμερικανικού ταξικού συστήματος».

https://www.youtube.com/watch?v=utVR3EgQkHs

Πέρα από την περιγραφή του δράματος του Mickey και της Ginny, το παραπάνω απόσπασμα παραπέμπει και στην πολύ οργανωμένη δομή που είχε το κομμάτι, από τη φυσαρμόνικα της αρχής, μέχρι την κορύφωση στο ρεφρέν, κάθε φορά που ο νεαρός άντρας (οι στίχοι είναι σε α’ ενικό) κατεβαίνει στο ποτάμι και σκέφτεται ή θυμάται. Δεν είναι τυχαία ένα από τα πιο κλασικά τραγούδια του Bruce Springsteen. Χωρίς να κυκλοφορήσει ποτέ αυτόνομο σε single στις ΗΠΑ (μόνο στην Δυτική Ευρώπη), έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή κομμάτια του πίσω στην πατρίδα –και ακόμη περισσότερο στη δική μας ήπειρο, όπου είχε εξαιρετικές επιδόσεις στα charts της Σκανδιναβίας. Και βέβαια, παίζει διαχρονικά ένα σημαντικό ρόλο στα live του Bruce Springsteen και της E-Street Band. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι σε όλες του τις συλλογές και, σαφώς, δεν θα μπορούσα να το έχω αφήσει έξω από το απόλυτο Top 10 του, που δημοσίευσα πριν λίγες ημέρες εδώ.

(Γράφτηκε για το Jumping Fish)