Καρτ ποστάλ από το 2016: #13. Leonard Cohen – You Want It Darker, από το Μοντεβιδέο
Τα φώτα του λιμανιού που λάμπουν από μακριά.
Στο νούμερο 13 του Homo Ludens για την Blogovision 2016,
ο Leonard Cohen και η πρωτεύουσα της Ουρουγουάης
Το άλμπουμ:
Leonard Cohen – You Want It Darker
Όσο και να το ανέβαλα, όσο και να το απέφευγα, κάποια στιγμή θα έπρεπε να αναμετρηθώ και με τις μεγάλες απώλειες του 2016. Η πιο εύκολη αναμέτρηση είναι με την απώλεια του Leonard Cohen. Ήταν 82 ετών άλλωστε. Από το “Ten New Songs”, το 2001, αναρωτιόμουν “για πόσο ακόμη θα είναι εδώ;” Εκείνο το άλμπουμ, το αγαπημένο μου από όσα έβγαλε την τελευταία δεκαπενταετία, σήμανε την επιστροφή του στη δισκογραφία μετά από 10 χρόνια. Έκτοτε δεν έφυγε ποτέ, μέχρι πριν λίγο καιρό, που μας αποχαιρέτισε πια για τα καλά. Στο “Ten New Songs” υπήρχε για πρώτη φορά η αναφορά στα γηρατειά, ένα μοτίβο που θα επέστρεφε όλο και πιο έντονο στις μετέπειτα δουλειές του. Από ένα σημείο και μετά έψαχνα συνεχώς για στα τραγούδια του συμβολισμούς που είχαν να κάνουν με το επερχόμενο τέλος. Όταν κυκλοφόρησε το “You Want It Darker”, τον Οκτώβριο, διάβαζα παντού τέτοιους στην ποίησή του. “I am out of the game”, “I’m ready, my lord”, “It’s au revoir”. Μπορεί εκείνος να τα απηύθυνε σε μακρινές, ξεχασμένες μούσες, αλλά εγώ τα ερμήνευα σαν τα φώτα από το λιμάνι που πλησιάζει σιγά σιγά. Έτσι κι αλλιώς, τι περισσότερο από όλες εκείνες τις μούσες κρατούσε τον Cohen στη ζωή; Και πού είχαν πάει πια;
Από ένα σημείο και μετά έψαχνα συνεχώς για στα τραγούδια του συμβολισμούς που είχαν να κάνουν με το επερχόμενο τέλος.
Το “You Want It Darker” δεν είναι κάποιο από τα αξιομνημόνευτα άλμπουμ του -τα περισσότερα από τα άλλα 13 είναι καλύτερα-, ούτε ήταν κάποια κυκλοφορία που συγκλόνισε μουσικά το 2016. Αλλά ο θάνατος του Cohen, ένα μήνα μετά την κυκλοφορία του, όπως κι ο θάνατος του Bowie μια μέρα μετά την κυκλοφορία του δικού του, αναπόφευκτα τόνισαν τη σημασία του στο σώμα του έργου του -και, κυρίως, τη σημασία του στην ψυχή μας. Το άκουσα εκατοντάδες φορές, πότισε με τη χαμογελαστή του κατάθλιψη πολλές μοναχικές ώρες στον πύργο με τη θέα προς την τεχνητή λίμνη, συνδέθηκε με μια περίοδο της ζωής μου που θα θυμάμαι για πολλά χρόνια, δεν θα φύγει από πάνω μου εύκολα. If you want it darker, I’m ready my lord.
Το ταξίδι:
Montevideo, Uruguay (Ιανουάριος 2016)
Δεν τόλμησα να συνδέσω τις καρτ ποστάλ του φετινού μου τρόπου παρουσίασης με τη μουσική των άλμπουμ που συνοδεύουν. Θα ήταν ένα άλυτο Sudoku, ένα χάσιμο πολύτιμου χρόνου, ανώφελο. Δεν θα έφερνε αποτελέσματα. Αλλά τα φώτα του λιμανιού που πλησίαζε σιγά σιγά, το τέλος της διαδρομής για τον Leonard Cohen, θα μπορούσαν να είναι κάλλιστα εκείνα του Μοντεβιδέο. Το λιμάνι στο ξέβρασμα του Rio De La Plata, με το βουρκωμένο νερό και το ευχάριστο αεράκι του φιλοξενεί όσα χρειάζεται ένας ποιητής για να μείνει εκεί για πάντα. Το φάντασμα του πιο διάσημου ντόπιου ποιητή (του Eduardo Galeano, που έφυγε κι εκείνος, πέρσι) κάθεται σ’ ένα τραπέζι δίπλα στο παράθυρο του Café Brasilero. Ήδη βλέπω κι εκείνο του Cohen να παίρνει θέση στο απέναντι, να παραγγέλνει ένα yerba mate και να χαζεύει τα ανέμελα κορίτσια που περνούν απ’ έξω, σημειώνοντας κάτι στην χαρτοπετσέτα.
Η άλλη όψη του είναι αυτή μιας νεανικής πόλης που απλώνεται πάνω από μια απέραντη παραλία και κάθε απόγευμα, όταν σχολάνε τα γραφεία και τα σχολεία, ξεχύνεται στη ζωή.
Το Μοντεβιδέο έχει δύο όψεις. Μια γλυκιά παρακμή στη μία. Είναι ένα λιμάνι, άλλωστε. Ένα λιμάνι που έχει ακούσει τόσες και τόσες ιστορίες, έχει φιλοξενήσει τόσους απόκληρους και τόσους κυνηγημένους, έχει γευτεί ναρκωτικά, φτηνό έρωτα σε ετοιμόρροπα ξενοδοχεία, κακό φαγητό που κρυβόταν πίσω από το πολύ κρασί. Η άλλη όψη του είναι αυτή μιας νεανικής πόλης που απλώνεται πάνω από μια απέραντη παραλία και κάθε απόγευμα, όταν σχολάνε τα γραφεία και τα σχολεία, ξεχύνεται στη ζωή. Σαν το Τελ Αβίβ ή τη γειτονιά της Ιπανέμα στο Ρίο. Είναι ο ορισμός της πόλης όπου θά ‘θελα να ζω. Να βγαίνω για windsurf κάτω από την πολυκατοικία μου ή να ξεμακραίνω με το ποδήλατο για χιλιόμετρα παράλληλα στη θάλασσα και την εξαγνιστική της δροσιά. Και είναι μια πόλη που ζει για το ποδόσφαιρο. Στο στάδιο Centernario, εκεί που διοργανώθηκε το πρώτο Μουντιάλ (και που, νομίζω συνειδητά, δεν το έχουν ανακαινίσει ιδιαίτερα από τότε), υπάρχει ένα βρωμερό, κιτρινισμένο μουσείο με την ιστορία του πιο δημοφιλούς σπορ στον κόσμο. Μοιάζει με ποίημα. Ο Galeano, εξ άλλου, έχει γράψει τόσες φορές για το ποδόσφαιρο. Ο Cohen μάλλον θα γράψει για τα κορίτσια με τα rollerblades.
ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ: 13. Leonard Cohen - You Want It Darker 14. Sia - This Is Acting 15. 65daysofstatic - No Man’s Sky: Music For An Infinite Universe 16. Dream Theater - The Astonishing 17. Damien Jurado - Visions Of Us On The Land 18. The Kills - Ash & Ice 19. Nick Cave & The Bad Seeds - Skeleton Tree 20. Megadeth - Dystopia