Οι τρεις επαναστάτες

Πολλά χρόνια πριν τους “επαγγελματίες” επαναστάτες -βλέπε Λένιν, Τρότσκι και σία- υπήρχαν κάποιοι τύποι που είχαν κάνει καριέρα την επανάσταση, ίσως κατά τύχη, ίσως διαισθητικά, σίγουρα χωρίς να συνειδητοποιούν το πόσο αρχετυπικές ήταν οι φιγούρες τους για αυτούς που θα ακολουθούσαν. Όχι τόσο διάσημοι όσο ο Ροβεσπιέρος, ο Γαριβάλδης ή ο Εμιλιάνο Θαπάτα, αλλά με άκρως ενδιαφέρουσες ιστορίες, ο Francisco de Miranda, ο Μαρκήσιος του Lafayette και ο Thomas Cochrane (ναι, ο “άθλιος” Κόχραν της ελληνικής επανάστασης) συμβολίζουν αντίστοιχα τον κοσμοπολίτη, τον ιδεαλιστή και τον τυχοδιώκτη -εκ των ων ουκ άνευ ρόλοι για οποιαδήποτε επαναστατική ομάδα σέβεται τον εαυτό της. Σε ένα παιχνίδι Fantasy Revolution, θα ήταν οι τρεις παίκτες που κοστίζουν λίγο, αλλά φέρνουν εγγυημένα πολλούς πόντους…

Ακολουθεί μια σύντομη γνωριμία με τον καθένα τους ξεχωριστά -ελπίζω αφορμή για όποιον έχει χρόνο και όρεξη να πάει να τους ψάξει λίγο παραπάνω. Θα τρελαθεί με τις ιστορίες τους.

Το άγαλμα του Miranda έξω από το γήπεδο της Παναχαϊκής στην Πάτρα

Francisco de Miranda: Ο κοσμοπολίτης

Το 1771, 21 ετών, έφυγε απ’ το Καράκας για το Κάδιθ. Θα ξαναγυρνούσε στην πατρίδα του (με σκοπό να την απελευθερώσει) πολλά χρόνια αργότερα, ενδιάμεσα όμως γύρισε όλο τον κόσμο.

– Πέρασε απ’ το κρεβάτι της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας(το βάζω πρώτο κι ας είναι από τα τελευταία του κατορθώματα, γιατί είναι το αγαπημένο μου).
– Πολέμησε για τον ισπανικό στρατό στη Βόρεια Αφρική (και άρχισε να αποκτά επαναστατική συνείδηση κόντρα στην Ισπανία).
– Πολέμησε και στην Αμερικανική Επανάσταση (όταν η Ισπανία και η Γαλλία μπήκαν στον πόλεμο κατά των Βρετανών, στο πλευρό των Αμερικανών Πατριωτών).
– Κατόρθωσε πολλά σε Τζαμάικα, Μπαχάμες και Κούβα, αλλά δρώντας κάπως αυτόνομα και αγνοώντας εντολές -κι όταν συνειδητοποίησε ότι οι Ισπανοί θα τον κατηγορούσαν για προδοσία αντί να τον επιβραβεύσουν, αυτοεξορίστηκε στις ΗΠΑ, όπου έγινε γνώρισε (με κάποιους, μάλιστα έγινε και καλός φίλος) μερικούς από τους founding fathers (George Washington, Alexander Hamilton, Samuel Adams, Henry Knox, Thomas Paine και Thomas Jefferson) ενώ τα έφτιαξε με την κόρη ενός από τους Livingstons, μιας από τις πιο δυνατές οικογένειες στην ιστορία της Αμερικής -πιο πρόσφατοι διάσημοι απόγονοί της ήταν οι Πρόεδροι Bush.
– Πήγε στην Πρωσία για να μάθει την τέχνη του πολέμου απ’ τον καλύτερο, το Μεγάλο Φρειδερίκο.
– Στα χρόνια που έζησε στη Ρωσία, ευνοούμενος της Αικατερίνης, έκανε μερικά ακόμη ταξίδια στις γύρω χώρες: Σουηδία, Πολωνία, Ουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έγινε φιλαράκι με τον Πρίγκιπα Εστερχάζι της Ουγγαρίας και τον βασιλιά Γουστάβο τον Β’ της Σουηδίας (όπου πρόλαβε να τα φτιάξει και με την κόρη του πιο πλούσιου εμπόρου της χώρας) και πέρασε από την Αθήνα, όπου γοητεύτηκε από τα ερείπια της αρχαίας πόλης.
– Όταν ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση, είχε -εννοείται- φίλους που μπλέκονταν σ’ αυτήν και πήγε να τους βοηθήσει. Έπεσε, όμως επάνω στην περίοδο της τρομοκρατίας του Ροβεσπιέρου, βρέθηκε στη λάθος πλευρά και κατέληξε σε ένα κελί, με εντολή εκτέλεσης. Ο Ροβεσπιέρος εκτελέστηκε πρώτος, αλλά ο Μιράντα δεν απελευθερώθηκε παρά αρκετούς μήνες αργότερα και εξοργισμένος με όσα έζησε, το γύρισε και πήρε το πλευρό των βασιλικών. Πριν προλάβουν να τον ξανασυλλάβουν, μπάρκαρε για Αγγλία όπου και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης ζωής του.
– Στο Λονδίνο, το σπίτι του ήταν κάτι σαν ξενοδοχείο για τους ισπανόφωνους της Αμερικής. Ο ίδιος έκανε αρκετά ακόμη ταξίδια, κυρίως στις ΗΠΑ, προσπαθώντας να βρει υποστήριξη για μια επανάσταση στην πατρίδα του, που θα έδιωχνε επιτέλους τους Ισπανούς (που πλέον τον καταδίωκαν σε όλο τον κόσμο) από τη Νότια Αμερική.
– Σχεδίασε την πρώτη σημαία της Βενεζουέλας (και πρότυπο για τις περισσότερες από τις σημαίες των χωρών της περιοχής – τη γνωστή κίτρινη, μπλε, κόκκινη) όταν βρέθηκε στην Αϊτή (ναι, πάλι η Αϊτή!) που φυσικά ήταν η πρώτη χώρα που άκουσε με ενδιαφέρον τις επαναστατικές του ιδέες.
– Επιχείρησε να εισβάλει στη Βενεζουέλα, με μια μικρή δύναμη στρατιωτών που δανείστηκε από τις ΗΠΑ και πλοία από την Αϊτή, αλλά η επιχείρησή του στέφθηκε από απόλυτη αποτυχία (οι ντόπιοι δεν είχαν ιδέα ποιος ήταν αυτός ο Μιράντα και τι ήταν αυτή η Επανάσταση που τους ζητούσε να τον βοηθήσουν να κάνει) και γύρισε στη Μεγάλη Βρετανία για να συνεχίσει το lobbying.
– Όταν η πολιτική κατάσταση στην Ισπανία, μετά την εισβολή του Μεγάλου Ναπολέοντα, οδήγησε στην ανεξαρτησία της Βενεζουέλας (δεν μπλέκουμε τώρα με την ισπανική ιστορία, αλλά αξίζει να ψάξει κάποιος για τις “χούντες” της εποχής και το πώς κατέληξαν de facto ελεύθερες η Βενεζουέλα, η Αργεντινή και η Χιλή), ο πιτσιρικάς ακόμη Μπολίβαρ, που είχε τον Μιράντα ως το απόλυτο είδωλο, τον επισκέφτηκε στο Λονδίνο και του ζήτησε να γυρίσει στο Καράκας -το οποίο είχε μάλιστα υιοθετήσει τη σημαία που ο ίδιος είχε σχεδιάσει- ως αρχηγός του στρατού. Δέχτηκε με ενθουσιασμό, εννοείται, αλλά η οικονομική κρίση και ένας καταστροφικός σεισμός διέλυσαν τη νεοσύστατη Πρώτη Δημοκρατία της Βενεζουέλας και ο Μπολίβαρ με το Μιράντα άρχισαν να συγκρούονται (αν δεις τη σειρά “Bolivar” στο Netflix, o Μιράντα απεικονίζεται σχεδόν ως κάθαρμα…).  Ο Μιράντα έπεισε τη χούντα του Καράκας να του δώσει πλήρη εξουσία, ως δικτάτορα, για να βγάλει τη χώρα από την κρίση, αλλά σύντομα κατάλαβε ότι δεν είχε τύχη κι άρχισε τις διαπραγματεύσεις με την αντίπαλη πλευρά. Ο Μπολίβαρ, που πλέον τον θεωρούσε προδότη, τον συνέλαβε και τον παρέδωσε στους Ισπανούς (με αντάλλαγμα ένα διαβατήριο για να φύγει ο ίδιος ανενόχλητος από τη Βενεζουέλα -πράξη που μοιάζει πιο προδοτική από εκείνες του Μιράντα, αλλά που η μετέπεια ιστορία του Μπολίβαρ απέδειξε ότι ήταν η μανούβρα του για να επιστρέψει δριμύτερος απέναντι στους Ισπανούς που εκείνη την εποχή τον έβλεπαν σαν έναν αμελητέο αξιωματικό και τίποτε παραπάνω. Τέλος πάντων, κι αυτή η ιστορία είναι αφάνταστα μπερδεμένη, αλλά ταιριάζει περισσότερο σε ένα πιθανό θέμα “Τα χίλια πρόσωπα του απελευθερωτή Σιμόν Μπολίβαρ” -που όμως δεν είμαι σίγουρος ότι θα γράφω ποτέ).
– Οι Ισπανοί τον μετέφεραν στο Κάδιθ όπου πέθανε πριν δει το όνειρό του για μια ελεύθερη από τους Ισπανούς Αμερική να πραγματοποιείται απ’ τον διάδοχό του, Μπολίβαρ. Τον έθαψαν σε μαζικό τάφο το 1816.
– Ήταν κι αυτός, όπως κι οι περισσότεροι επαναστάτες της εποχής, Μασώνος.
– Μιλούσε άπταιστα πέντε γλώσσες και καταλάβαινε μερικές ακόμη.
– Άπειρες περιοχές στη Βενεζουέλα έχουν το όνομα του, ενώ αγάλματά του και πλατείες με το όνομά του υπάρχουν σχεδόν σε όλες τις χώρες απ’ όπου πέρασε στα 66 χρόνια της ζωής του. Ναι, υπάρχει ένα και στην Ελλάδα! Μπροστά από το γήπεδο της Παναχαϊκής, στην Πάτρα. Και η πλατεία έχει το όνομά του -κι ας την ξέρει όλος ο κόσμος ως “Πλατεία Παναχαϊκής”…

Lafayette (αριστερά) και George Washington στη μάχη του Valley Forge (1777)

Gilbert du Motier, Mαρκήσιος του Lafayette: Ο ιδεαλιστής

Εθνικός ήρωας σε δύο χώρες, με το όνομά του να στολίζει δύο από τους πιο σημαντικούς δρόμους του κόσμου, έναν στο Lower Manhattan κι έναν στο 9ο και 10ο διαμέρισμα του Παρισιού. Παρέα με τον Thomas Jefferson ήταν αυτός που έγραψε τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη το 1789.

– Στα 19 του ταξίδεψε στην Αμερική, ως εθελοντής, για να πολεμήσει για την ανεξαρτησία των ΗΠΑ, με πλοίο που αγόρασε ο ίδιος και ένα φορτίο όπλα που πλήρωσε απ’ την τσέπη του. Δεν ζήτησε ποτέ μισθό για τις υπηρεσίες του.
– Στον Ατλαντικό Ωκεανό έμαθε αρκετά αγγλικά ώστε να μπορεί να διοικήσει στρατεύματα και όταν έφτασε στις ΗΠΑ και συναντήθηκε με τους επικεφαλής της Επανάστασης, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν Μασώνοι (όπως, φυσικά, κι εκείνος) κατάφερε να κερδίσει την εύνοια του Ουάσινγκτον και να μάθει την τέχνη του πολέμου στο πλευρό του.
– Και την έμαθε καλά. Ο Lafayette ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές της αμερικανικής επανάστασης τα δύο πρώτα χρόνια που πέρασε εκεί (1777-1778), αλλά ήταν η δεύτερή του θητεία (1780-1781) στις τάξεις του πατριωτικού στρατού που τον έκανε εθνικό ήρωα των ΗΠΑ. Στο ενδιάμεσο είχε γυρίσει στο Παρίσι, έκανε ένα παιδί και το ονόμασε Georges Washington Lafayette.
– Μετά την Αμερική, σειρά είχε η δική του πατρίδα. Ο βασιλιάς τον είχε ορίσει μέλος του συμβουλίου που προσπαθούσε να σώσει τη χώρα από την οικονομική κρίση, αλλά ο ίδιος ο Lafayette απαιτούσε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και ήταν από εκείνους που έπεισαν το Λουδοβίκο να συγκαλέσει το περίφημο Estates General ως πιο αρμόδιο σώμα για να πάρει αποφάσεις. Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία… Εθνική Συνέλευση, ο Όρκος του Σφαιριστηρίου και, βέβαια, η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη που συνέταξε ο ίδιος ο Lafayette με τη βοήθεια του φίλου του, Thomas Jefferson που βρισκόταν τότε στο Παρίσι. Την παρουσίασε στις 11 Ιουλίου του 1789, και τρεις μέρες μετά το πλήθος όρμηξε στη Βαστίλλη. Μια δημοκρατία γεννιόταν…
– Την επόμενη κιόλας μέρας, ο Lafayette ορίστηκε επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς, που στη Γαλλική Επανάσταση έπαιξε εξαιρετικά σημαντικό ρόλο. Το σύμβολό της, που σχεδίασε ο ίδιος, ήταν μια κονκάρδα με μπλε, λευκό και κόκκινο κύκλο. Από αυτήν προέκυψε η σημαία της γαλλικής δημοκρατίας. Η Εθνική Φρουρά κατάφερε να προστατέψει το βασιλιά, ικανοποιώντας όμως την ίδια ώρα τα περισσότερα αιτήματα της Εθνικής Συνέλευσης, κάνοντας έτσι εξαιρετικά δημοφιλή τον Lafayette στο λαό (που ήθελε μεν μεταρρυθμίσεις, αλλά δεν του περνούσε καν απ’ το μυαλό μια Γαλλία χωρίς το βασιλιά της -ακόμη). Όταν όμως ο Λουδοβίκος και η οικογένειά του πήγαν να το σκάσουν από το Παρίσι, ο Δαντόν και ο Ροβεσπιέρος κατηγόρησαν τον Lafayette ως προδότη και όταν οι στρατιώτες του άνοιξαν πυρ σε μια διαδήλωση στα Ηλύσια Πεδία (με τον Μαρά να πείθει τους αναγνώστες του ότι ο αριθμός των νεκρών ήταν υπερπολλαπλάσιος του πραγματικού), η δημοφιλία του Lafayette άρχισε να φθίνει πολύ γρήγορα και το 1792, μετά από απαίτηση του Ροβεσπιέρου, που ήταν πλέον ο πιο δυνατός άντρας της Επανάστασης, παραιτήθηκε και αποφάσισε να αυτοεξοριστεί (ίσως για να γλιτώσει τη γκιλοτίνα, που σύντομα θα ήταν η συνήθης κατάληξη όποιου χαρακτηριζόταν ως “προδότης”).
– Δεν τα κατάφερε να φτάσει στις ΗΠΑ, γιατί τον συνέλαβαν οι Αυστριακοί, εναντίον των οποίων είχαν ξεκινήσει τον πόλεμο οι Γάλλοι, ένα πόλεμο που θα κατέληγε με το Ναπολέοντα Βοναπάρτη να κατατροπώνει όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Ο ίδιος ο Βοναπάρτης ήταν αυτός που διαπραγματεύτηκε και πέτυχε την απελευθέρωσή του το 1797.
– Ωστόσο, ο Lafayette αρνήθηκε όλες τις προτάσεις του Ναπολέοντα, που στο μεταξύ είχε γίνει δικτάτορας και μετά αυτοκράτορας της Γαλλίας, να συμμετάσχει στις κυβερνήσεις του. Πάντα ιδεαλιστής, αντιδρούσε σε αυτό στο οποίο είχε καταλήξει η Γαλλική Επανάσταση.
– Βέβαια, μετά το Βατερλό, επανήλθε η Βασιλεία των Βουρβόνων, οπότε ο Lafayette ετοιμάστηκε να αναλάβει και πάλι δράση. Μέχρι να του δοθεί η ευκαιρία στην πατρίδα του, έγινε ένας από τους πιο θερμούς υποστηρικτές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, κάτι που παραλίγο να πληρώσει με νέα φυλάκιση, αφού η Γαλλία αρχικά παρέμενε εντελώς ουδέτερη -έως και αρνητική στο αίτημα των Ελλήνων για απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό.
– Τον Ιούλιο του 1830, ο Μαρκήσιος του Lafayette ήταν πια 73 ετών. Αυτό όμως δεν τον απέτρεψε απ’ το να γίνει για μία ακόμη φορά μπροστάρης της Επανάστασης, μόλις οι Γάλλοι ξεχύθηκαν στους δρόμους κι έστησαν τα οδοφράγματα για τις μυθικές μάχες στους δρόμους του Παρισιού. Πάντοτε υπέρμαχος των δικαιωμάτων του πολίτη, έγινε το σύμβολο που συνέδεσε τη νέα Επανάσταση με εκείνη του 1789 -και μάλιστα ορίστηκε εκ νέου επικεφαλής της Εθνικής Φρουράς. Ο Lafayette, βέβαια, προτιμούσε τη Συνταγματική Μοναρχία από ένα χάος τύπου Ροβεσπιέρου, που το βίωσε στο πετσί του πριν 40 χρόνια, και γι’ αυτό μεσολάβησε ώστε να προταθεί για το θρόνο ο Δούκας της Ορλεάνης (συμφωνώντας μαζί του σε μια σειρά από σημαντικές, φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις).
– Όταν ο Λουδοβίκος – Φίλιππος δεν τήρησε τις υποσχέσεις του για μεταρρυθμίσεις, ο γέρος πια Lafayette έγινε ένας από τους πιο δριμείς κατήγορούς του και μια νέα εξέγερση ξέσπασε, την οποία όμως ο βασιλιάς κατάφερε να καταπνίξει, το 1832. Το 1834 ο Lafayette αρρώστησε άσχημα και πέθανε στις 20 Μαΐου σε ηλικία 76 ετών. Η κηδεία του αναμενόταν να γίνει η σπίθα για μία ακόμη Επανάσταση, γι’ αυτό κι ο βασιλιάς φρόντισε να την κάνει αυστηρά στρατιωτική και σε περιορισμένο κύκλο.

Προτομή του Cochrane στο Fife της Σκωτίας

Thomas Cochrane: Ο τυχοδιώκτης

Μπλεγμένος στο μεγάλο σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου το 1814 και με ένα χαρακτήρα που δεν τον έκανε ιδιαίτερα συμπαθή στην πατρίδα του, βρέθηκε να διοικεί στόλους σε όλο τον κόσμο, από τη Χιλή και τη Βραζιλία, ώς την Ελλάδα (όπου καταχράστηκε μέρος του βρετανικού δανείου). Η λογοτεχνία, όμως, τον τίμησε δεόντως και τελικά κατέληξε κινηματογραφικός ήρωας που υποδύθηκε ο Russel Crowe.

– Χάρη στην οικογένειά του, που ήταν Σκώτοι ευγενείς, εξασφάλισε μια στρατιωτική καριέρα -ο ίδιος προτίμησε το Ναυτικό. Πολέμησε τόσο στη Γαλλική Επανάσταση, όσο και στους επακόλουθους Ναπολεόντειους Πολέμους και εκεί πρωτοεμφάνισε τα στοιχεία που τον έκαναν αντιπαθή στους συνεργάτες του, αλλά δημοφιλή στην κοινή γνώμη: ατίθασος, μη συνεργάσιμος, εξαιρετικός ναυτικός, έτοιμος να πάρει ρίσκα.
– Οι επιτυχίες του ενάντια στο γαλλικό στόλο του χάρισαν το προσωνύμιο “Θαλασσόλυκος” από τον ίδιο το Ναπολέοντα. Ο χαρακτηρισμός ήταν τόσο εύηχος, που έκτοτε καθιερώθηκε και συνόδεψε ουκ ολίγους σπουδαίους θαλασσοπόρους.
– Ασχολήθηκε και με την πολιτική σε μια καριέρα που τερματίστηκε απότομα όταν το 1814 βρέθηκε μπλεγμένος σε ένα τεράστιο χρηματιστηριακό σκάνδαλο, που οδήγησε στην αποβολή του από το βουλευτικό σώμα.
– Το διαβόητο σκάνδαλο χτίστηκε πάνω στη φήμη ότι ο Ναπολέων ήταν νεκρός και ότι οι πόλεμοι έφτασαν στο τέλος τους, που οδήγησε σε μια πρόσκαιρη, απότομη άνοδο στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, μέχρι τη στιγμή που τα νέα (σκηνοθετημένα στο βαθμό που τα ανακοίνωσαν “Γάλλοι αξιωματικοί”, ντυμένοι με τις επίσημες στολές κλπ) δεν επιβεβαιώθηκαν και οι επενδυτές άρχισαν να πωλούν τα υπερτιμημένα ομόλογα που είχαν αγοράσει. Όταν οι Αρχές ανακάλυψαν ότι κάποιοι είχαν αγοράσει τέτοια ομόλογα λίγες μέρες πριν τη φήμη και τα πούλησαν την ημέρα του σκανδάλου σε εξωφρενικές τιμές, η απάτη ξεσκεπάστηκε και το κοινό έμαθε ότι ένας από τους εγκέφαλούς της ήταν ο αγαπημένος του “θαλασσόλυκος” Thomas Cochrane.
– Η ναυτοσύνη του ήταν αρκετή για να τον σώσει από την απόλυτη καταστροφή -ειδικά σε μια εποχή συνεχών επαναστάσεων. Η Χιλή ετοίμαζε το δικό της ναυτικό, απολύτως απαραίτητο αν ήθελε να ελπίζει ότι η αυτονόμησή της από το ισπανικό στέμμα θα μπορούσε να διατηρηθεί και ο Cochrane έφτασε στο Βαλπαράιζο το 1818, πήρε την Χιλιανή υπηκοότητα και ορίστηκε αντιναύαρχος. Οι επιτυχίες του ενάντια στους Ισπανούς ήταν εντυπωσιακές, αλλά οι καβγάδες με τους υπόλοιπους επικεφαλής των Επαναστάσεων της Νότιας Αμερικής τόσο επικοί, που αποφάσισε να αναζητήσει την τύχη του αλλού. Ωστόσο, στη Χιλή τιμάται ακόμη ως εθνικός ήρωας και πολλά πολεμικά πλοία της χώρας έφεραν κατά καιρούς το όνομά του.
– Πριν βρεθεί στη Βραζιλία, συνέλαβε ένα ακραίο πλάνο να απελευθερώσει το Ναπολέοντα (που βρισκόταν πια εξόριστος στο νησί της Αγίας Ελένης) και να τον φέρει στη Νότια Αμερική, ως ηγέτη μιας συνομοσπονδίας των απελευθερωμένων από τους Ισπανούς λαών -μια ιδέα που υπήρχε χαλαρά και στο μυαλό του Μπολίβαρ. Το ότι δεν έκανε καμία προσπάθεια να μετατρέψει αυτήν την ιδέα σε πράξη τελικά, ίσως να δείχνει ότι ήταν απλά μια μανούβρα για να ισχυροποιήσει τη θέση τους ανάμεσα στους υπόλοιπους επαναστάτες της περιοχής.
– Στον απελευθερωτικό αγώνα της Βραζιλίας, οι επιτυχίες του ήταν ακόμη μεγαλύτερες, εξασφαλίζοντας πως το πορτογαλικό ναυτικό δεν θα είχε πια τον τρόπο να ενοχλήσει τους επαναστατημένους Αμερικανούς και οδήγησε τον Αυτοκράτορα της Βραζιλίας να του δώσει τον τίτλο του Μαρκησίου του Μαρανάο. Αλλά για μία ακόμη φορά, η περιπέτειά του έληξε άδοξα γύρω από μια διαφωνία σχετικά με την πληρωμή για τις υπηρεσίες του.
–Όταν οι επαναστατημένοι Έλληνες ζήτησαν δάνειο από το Λονδίνο (μέρος του οποίου θα επένδυαν σε αγγλικές φρεγάτες), ο Cochrane βρήκε τον τέλειο συνδυασμό των ταλέντων του: Ναυτοσύνη και οικονομική παπάτζα. Κατάφερε να χωθεί στο “κόλπο” του βρετανικού δανείου, ως “εφευρέτης” μηχανών που θα έκαναν τις ελληνικές, ατμοκίνητες φρεγάτες ακαταμάχητες, ορίζεται μάλιστα το 1827 Αρχιναύαρχος του Ελληνικού Στόλου (χάρη στα πλοία με τα οποία έφτασε στην Ελλάδα, παρότι αυτά κάθε άλλο παρά αξιόμαχα ήταν τελικά), εκμεταλλεύεται τις εμφύλιες έριδες των Ελλήνων -υποστηριζόμενος από τους Αγγλόφιλους- και καταχράται όσο μεγαλύτερο μέρος του δανείου μπορούσε, αλλά προλαβαίνει να τη βγάλει καθαρή όταν οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφασίζουν επιτέλους να βοηθήσουν τους Έλληνες. Στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, την ίδια χρονιά, θα αναλάβουν τη διάλυση της Οθωμανικής Αρμάδας οι στόλοι του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ρωσίας και της Γαλλίας, χωρίς να χρειαστεί καν η συνδρομή του στόλου του Cochrane. Σε αντίθεση με τόσους φιλέλληνες ή ξένους που πολέμησαν στην Ελληνική Επανάσταση, ο Αρχιναύαρχός της δεν έχει ούτε ένα δρόμο με το όνομά του σε ολόκληρη τη χώρα (έχω την εντύπωση πως η οδός Κόχραν στην Καβάλα παίρνει το όνομά της από έναν συνεπώνυμό του).
– Μ’ αυτά και μ’ αυτά πάντως κατάφερε να εκπληρώσει το όνειρό του και να επιστρέψει στην πατρίδα του έχοντας αποκαταστήσει το όνομά του. Το 1847 η Βασίλισα Βικτώρια τον έχρισε ιππότη και μετά το θάνατό του, το 1860, τάφηκε με τιμές στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ.
– Οι περιπέτειές του στις άκρες του κόσμου και η ιδιαίτερη προσωπικότητά του ενέπνευσαν τους χαρακτήρες του Horatio Hornblower και του Jack Aubrey, στα βιβλία των C.S. Forester και Patrick O’Brian αντίστοιχα, που έφτασαν να γίνουν σειρές και ταινίες, με τον Russel Crowe να υποδύεται τον Aubrey – Cochrane στο κάπως βαρετό “Master and Commander: The Far Side of the World” του Peter Weir το 2003.